Thuốc Xeltabin Capecitabine

Thuốc Xeltabin là thuốc chứa hoạt chất capecitabine, được sử dụng trong điều trị các loại ung thư như ung thư trực tràng, ung thư vú và ung thư dạ dày. Thuốc hoạt động bằng cách chuyển hóa thành 5-fluorouracil (5-FU) trong cơ thể, từ đó ức chế sự phát triển và phân chia của tế bào ung thư.

Việc sử dụng Xeltabin cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ.

Thuốc Xeltabin 500mg là gì?

Thuốc Xeltabin 500mg là một loại thuốc điều trị ung thư với hoạt chất chính là capecitabine, một tiền chất của 5-fluorouracil (5-FU). Thuốc được sử dụng trong điều trị ung thư đại trực tràng, ung thư vú và một số loại ung thư khác.

Capecitabine thuộc nhóm fluoropyrimidine carbamate, có khả năng chuyển hóa trong cơ thể thành 5-FU – một hoạt chất đã được sử dụng rộng rãi trong hóa trị liệu ung thư. Nhờ quá trình chuyển hóa chọn lọc tại mô ung thư, thuốc giúp nhắm mục tiêu chính xác hơn, từ đó tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ so với các phương pháp hóa trị truyền thống.

Dược lực học

Thuốc Xeltabin chứa capecitabine, một tiền chất của 5-fluorouracil (5-FU) – một loại thuốc hóa trị có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Khi vào cơ thể, capecitabine không hoạt động ngay mà phải trải qua quá trình chuyển hóa để trở thành 5-FU tại mô ung thư. 5-FU hoạt động bằng cách:

• Ức chế enzym thymidylate synthase, làm gián đoạn quá trình tổng hợp ADN, khiến tế bào ung thư không thể phân chia và phát triển.
• Tích hợp vào ARN và ADN của tế bào ung thư, gây rối loạn chức năng và cuối cùng dẫn đến sự chết của tế bào ung thư.

Nhờ khả năng chuyển hóa chủ yếu tại khối u, Xeltabin giúp nhắm mục tiêu điều trị tốt hơn, giảm tác dụng phụ so với các phương pháp hóa trị truyền thống. Thuốc đặc biệt hiệu quả trong điều trị ung thư đại trực tràng, ung thư vú và ung thư dạ dày.

Dược động học

• Hấp thu: Sau khi uống, thuốc Xeltabin capecitabine được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa.
• Chuyển hóa: Tại gan, thuốc được chuyển hóa thành các dạng trung gian trước khi trở thành 5-FU – dạng hoạt động chính.
• Phân bố: Sau khi chuyển hóa thành 5-FU, thuốc được phân phối đến các mô, đặc biệt tập trung nhiều trong khối u, nơi enzym thymidine phosphorylase có nồng độ cao giúp kích hoạt thuốc.
• Thời gian đạt nồng độ tối đa trong máu: Khoảng 1,5 giờ sau khi uống.
• Thải trừ: Các sản phẩm chuyển hóa của 5-FU được đào thải chủ yếu qua nước tiểu, một phần nhỏ qua phân.

Nhờ cơ chế hoạt động này, Xeltabin trở thành lựa chọn quan trọng trong điều trị các loại ung thư liên quan đến đường tiêu hóa và ung thư vú.

Tác dụng – Chỉ định của thuốc Xeltabin

Thuốc Xeltabin được chỉ định để điều trị các loại ung thư:

• Ung thư đại – trực tràng giai đoạn tiến triển: Được sử dụng đơn độc hoặc kết hợp với các thuốc khác trong phác đồ điều trị.
• Ung thư vú di căn: Áp dụng cho bệnh nhân đã thất bại với các phương pháp điều trị khác.
• Ung thư dạ dày: Đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với các thuốc hóa trị khác.
• Ung thư tuyến tụy: Được thử nghiệm trong một số trường hợp nhất định.

Liều dùng – Cách dùng Xeltabin

Nếu dùng đơn lẻ (không kết hợp thuốc khác): Liều khuyến cáo: 1250mg/m², uống hai lần mỗi ngày trong 14 ngày, sau đó nghỉ 7 ngày.

Nếu dùng kết hợp với thuốc khác: 

Ung thư vú:

• Xeltabin 1250mg/m², uống hai lần mỗi ngày trong 14 ngày, sau đó nghỉ 7 ngày.
• Kết hợp với Docetaxel 75mg/m², truyền tĩnh mạch trong 1 giờ, mỗi 3 tuần.

Ung thư dạ dày & đại trực tràng:

• Cách 1 (theo chu kỳ): 800 – 1000mg/m², hai lần/ngày trong 14 ngày, sau đó nghỉ 7 ngày.
• Cách 2 (uống liên tục): 625mg/m², hai lần/ngày, không có ngày nghỉ.

Lưu ý quan trọng: Hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi liều. Nếu quên uống thuốc, không uống bù, hãy uống liều tiếp theo đúng thời gian quy định. Nếu uống quá liều, đến ngay cơ sở y tế để được xử lý.

Cách dùng

• Uống thuốc Xeltabin sau bữa ăn để tăng khả năng hấp thu và giảm tác dụng phụ trên dạ dày.
• Không nhai, bẻ, nghiền viên để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả thuốc.
• Tuân thủ phác đồ của bác sĩ, không tự ý điều chỉnh liều lượng.

Chống chỉ định thuốc Xeltabin

Không sử dụng thuốc Xeltabin 500mg trong các trường hợp sau:

• Dị ứng với thuốc: Nếu bạn đã từng có phản ứng nghiêm trọng với thành phần của Xeltabin hoặc các thuốc nhóm Fluoropyrimidin, không nên sử dụng.
• Phụ nữ mang thai & cho con bú: Thuốc có thể gây hại cho thai nhi và truyền qua sữa mẹ.
• Bệnh nhân suy thận nặng: Nếu chức năng thận (ClCr) dưới 30mL/phút, không nên dùng thuốc.
• Người đang dùng Sorivudin hoặc Brivudin: Hai loại thuốc này có thể gây tương tác nguy hiểm với Xeltabin.
• Thiếu hụt enzyme Dihydropyrimidin dehydrogenase (DPD): Đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Rối loạn huyết học nặng: Nếu bạn bị giảm bạch cầu, giảm bạch cầu trung tính hoặc giảm tiểu cầu nghiêm trọng, thuốc có thể làm tình trạng xấu hơn.
• Bệnh nhân suy gan nặng: Không nên sử dụng nếu gan không hoạt động tốt.
• Người đang dùng Tegafur, Gimeracil, Oteracil kali: Nếu đã dùng các thuốc này, cần đợi 7 ngày sau khi ngưng thuốc mới có thể sử dụng Xeltabin.
• Bệnh nhân không dung nạp đường lactose: Nếu bạn bị không dung nạp galactose, thiếu hụt Lapp lactase hoặc kém hấp thu glucose-galactose, không nên dùng thuốc.

Tác dụng phụ

• Hệ tiêu hóa: Chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy, viêm miệng, đau bụng, xuất huyết tiêu hóa, táo bón.
• Da & tóc: Phát ban, rụng tóc, khô da, ngứa, viêm da, tăng sắc tố da.
• Thần kinh: Mệt mỏi, mất ngủ, đau đầu, chóng mặt, trầm cảm, rối loạn vị giác.
• Hệ miễn dịch: Dễ nhiễm trùng, giảm bạch cầu trung tính, thiếu máu.
• Hệ hô hấp: Viêm mũi họng, ho, sổ mũi, viêm tĩnh mạch huyết khối.
• Xương khớp & cơ bắp: Đau lưng, đau chi, đau khớp.
• Khác: Sốt, phù ngoại biên, khó chịu, đau ngực.

Tương tác Thuốc Xeltabin

Thuốc Xeltabin 500mg có thể tương tác với một số thuốc, gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ:

• Thuốc chống đông máu (Coumarin): Có thể làm thay đổi tác dụng chống đông.
• Phenytoin: Cần kiểm tra nồng độ thuốc trong máu để tránh ngộ độc.
• Thuốc kháng acid: Ảnh hưởng đến hấp thu thuốc.
• Acid folinic/acid folic: Làm tăng tác dụng phụ.
• Sorivudine, Bevacizumab, Allopurinol, Interferon alpha: Có thể gây phản ứng mạnh hơn hoặc làm tăng tác dụng phụ.

Lưu ý khi sử dụng và bảo quản thuốc Xeltabin

Thuốc Xeltabin 500mg là một trong những loại thuốc phổ biến trong điều trị ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng và ung thư vú. Để đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như giảm thiểu rủi ro, người bệnh cần hiểu rõ cách sử dụng và bảo quản thuốc đúng cách.

Lưu ý khi sử dụng Xeltabin

• Suy thận nặng: Không dùng Xeltabin 500mg nếu bạn mắc bệnh suy thận nặng.
• Nguy cơ nhiễm trùng: Thuốc có thể làm suy giảm khả năng miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn.
• Tác động đến móng tay: Một số người có thể gặp tình trạng móng tay đổi màu hoặc nhiễm nấm, nhưng khá hiếm gặp.
• Tiêu chảy nghiêm trọng: Nếu bị tiêu chảy nặng, cần theo dõi kỹ và bổ sung nước, chất điện giải để tránh mất nước.
• Rối loạn canxi: Thuốc có thể gây hạ canxi hoặc tăng canxi trong máu.
• Ảnh hưởng đến tiểu đường & điện giải: Nếu bạn bị tiểu đường hoặc có rối loạn điện giải, cần thận trọng vì tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
• Vấn đề về mắt: Bệnh nhân có tiền sử bệnh mắt cần theo dõi sát vì thuốc có thể gây viêm giác mạc hoặc rối loạn giác mạc.
• Phản ứng da nghiêm trọng: Có thể gây hội chứng Stevens-Johnson, hoại tử biểu mô nhiễm độc và hội chứng chân tay (erythrodysesthesia).
• Mang thai: Không dùng thuốc nếu đang mang thai, vì có thể gây hại cho thai nhi. Cần sử dụng biện pháp tránh thai trong quá trình điều trị.
• Cho con bú: Hiện chưa rõ thuốc có đi vào sữa mẹ không, nhưng để đảm bảo an toàn, không nên cho con bú trong thời gian dùng thuốc.
• Thuốc có thể gây buồn ngủ, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn → Cần tránh lái xe hoặc vận hành máy móc khi đang dùng thuốc.

Cách bảo quản thuốc đúng cách

• Nhiệt độ bảo quản: Không bảo quản thuốc ở nhiệt độ quá 30°C.
• Tránh ánh nắng trực tiếp: Giữ thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp.
• An toàn cho trẻ em: Để thuốc xa tầm tay trẻ nhỏ để tránh nguy cơ nuốt phải hoặc sử dụng nhầm.

Thuốc Xeltabin giá bao nhiêu?

• Giá tham khảo dao động 2.000.000 – 3.500.000 VNĐ/hộp, tùy thuộc vào nhà cung cấp và quy cách đóng gói.
• Giá có thể thay đổi theo thời gian và khu vực bán.

Thuốc Xeltabin mua ở đâu?

Việc mua thuốc Xeltabin cần đặc biệt lưu ý để đảm bảo chất lượng, nguồn gốc rõ ràng và đúng theo chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là những địa điểm uy tín mà người bệnh có thể tham khảo khi mua thuốc.

Ưu điểm

• Thuốc Xeltabin dạng uống tiện lợi, dễ sử dụng hơn so với hóa trị truyền thống.
• Hiệu quả cao trên nhiều loại ung thư khác nhau.
• Có thể kết hợp với các thuốc khác để nâng cao hiệu quả điều trị.
• Giảm thời gian nằm viện so với phương pháp truyền hóa trị thông thường.

Nhược điểm

• Tác dụng phụ đáng kể, đặc biệt là trên đường tiêu hóa và hệ tạo máu.
• Cần theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình điều trị.
• Chi phí điều trị với thuốc Xeltabin cao nếu không có bảo hiểm y tế hỗ trợ.
• Không phù hợp với tất cả bệnh nhân, đặc biệt là những người có vấn đề về gan hoặc thận.

Thuốc Xeltabin là một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều loại ung thư, nhưng cần sử dụng đúng chỉ định và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả tối ưu.

Đội ngũ biên soạn: Nhà Thuốc Tuệ An