Ung thư đại tràng giai đoạn cuối nên ăn gì?

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối có thể khiến người bệnh suy kiệt nhanh chóng do ảnh hưởng của bệnh và tác dụng phụ của điều trị như hóa trị, xạ trị. Một chế độ dinh dưỡng phù hợp không chỉ giúp duy trì thể trạng mà còn hỗ trợ quá trình điều trị, cải thiện chất lượng cuộc sống. Dưới đây là câu trả lời ung thư đại tràng giai đoạn cuối nên ăn gì? và những nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng cần lưu ý  .

Ung thư đại tràng giai đoạn cuối nên ăn gì?

Protein – Hỗ trợ duy trì cơ bắp và sức đề kháng

Protein đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi các mô tổn thương và giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Người bệnh có thể bổ sung protein từ cả nguồn động vật và thực vật.

• Thịt nạc như thịt gà, thịt bò, cá.
• Trứng, hải sản như cá hồi, cá thu.
• Các loại đậu như đậu nành, đậu xanh, đậu đen.
• Các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, quinoa.

Nên ưu tiên chế biến thực phẩm bằng phương pháp hấp, luộc để dễ tiêu hóa hơn.

Chất béo lành mạnh – Giảm viêm, bảo vệ tim mạch

Không phải tất cả chất béo đều có hại. Chất béo không bão hòa có vai trò quan trọng trong việc chống viêm và hỗ trợ quá trình trao đổi chất.

• Dầu ô liu, dầu cá.
• Quả bơ, hạt chia, hạt lanh.
• Cá béo như cá hồi, cá thu.

Hạn chế sử dụng dầu mỡ từ thực phẩm chiên rán để tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa.

Vitamin và khoáng chất – Tăng cường miễn dịch và phục hồi sức khỏe

Người bệnh ung thư đại tràng thường bị thiếu hụt nhiều vitamin do chế độ ăn uống kém hấp thu. Việc bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất sẽ giúp cải thiện thể trạng.

• Vitamin C từ cam, kiwi, dâu tây giúp tăng đề kháng.
• Vitamin D và canxi từ cá hồi, trứng, sữa giúp xương chắc khỏe.
• Sắt và kẽm từ đậu phụ, thịt bò, hạt bí giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và tái tạo máu.

Nếu người bệnh ăn ít, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung vitamin từ thực phẩm chức năng.

Bổ sung nước – Hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa mất nước

Nước đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các chức năng cơ thể, đặc biệt với bệnh nhân ung thư đại tràng.

• Uống từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày nếu có thể.
• Sử dụng nước ép trái cây như cam, dưa hấu, bưởi để bổ sung vitamin.
• Nước dừa giúp bù nước và cung cấp khoáng chất thiết yếu.

Cần tránh các loại nước có ga hoặc nước ngọt chứa nhiều đường.

Thực phẩm cần hạn chế hoặc tránh

Chất xơ không hòa tan – Có thể gây tắc ruột

Mặc dù chất xơ rất quan trọng với hệ tiêu hóa, nhưng với bệnh nhân ung thư đại tràng giai đoạn cuối, cần hạn chế chất xơ không hòa tan vì có thể gây đầy bụng hoặc làm tăng nguy cơ tắc ruột.

• Hạn chế rau sống, rau có lá xanh sẫm như bông cải xanh, rau bina.
• Tránh các loại ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, bánh mì nguyên cám.
• Nên sử dụng chất xơ hòa tan từ yến mạch, khoai lang, chuối chín để dễ tiêu hóa hơn.

Thực phẩm nhiều dầu mỡ – Gây đầy bụng, khó tiêu

Thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, gây đầy hơi và khó chịu.

• Hạn chế các món chiên rán, thức ăn nhanh.
• Tránh nội tạng động vật vì chứa nhiều cholesterol.

Nên ưu tiên các món hấp, luộc để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.

Thực phẩm có tính axit cao – Gây kích thích dạ dày

Những thực phẩm có tính axit cao có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng như đau dạ dày, tiêu chảy.

• Hạn chế đồ ăn cay nóng, thực phẩm muối chua như dưa muối, kim chi.
• Tránh đồ uống có tính axit cao như cà phê, nước ngọt có ga.
• Nên sử dụng các loại thực phẩm trung tính như cháo, súp, trái cây ít axit.

Đường tinh luyện – Ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể

Thực phẩm chứa nhiều đường có thể gây tăng đường huyết nhanh chóng nhưng không cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

• Hạn chế bánh kẹo, nước ngọt có đường.
• Thay thế bằng các loại trái cây tươi hoặc sữa chua không đường.

Rượu bia và caffeine – Ảnh hưởng tiêu hóa và làm mất nước

Caffeine và cồn có thể gây kích thích ruột, làm trầm trọng hơn các triệu chứng tiêu hóa.

• Hạn chế rượu, bia, cà phê, trà đặc.
• Nên thay bằng nước ép trái cây hoặc nước lọc.

Nguyên tắc chế biến thực phẩm cho người bệnh

• Chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa/ngày thay vì 3 bữa lớn để giảm áp lực tiêu hóa.
• Ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, sinh tố.
• Hạn chế gia vị mạnh, đặc biệt là muối, đường, tiêu, ớt.
• Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, rửa sạch rau củ và nấu chín kỹ trước khi ăn.

Gợi ý thực đơn cho người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối

• Bữa sáng: Cháo yến mạch, sữa hạnh nhân, nước cam ép.
• Bữa phụ sáng: Sữa chua không đường, hạt óc chó.
• Bữa trưa: Cá hấp, cơm trắng mềm, súp khoai lang nghiền, nước dừa.
• Bữa phụ chiều: Táo hấp, trà hoa cúc.
• Bữa tối: Cháo gà xé phay, rau củ luộc mềm, nước ép bưở.
• Bữa phụ tối: Sinh tố bơ chuối.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn cuối duy trì sức khỏe, cải thiện chất lượng sống và hỗ trợ điều trị. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, ăn uống khoa học có thể giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu và tăng cường sức đề kháng. Người bệnh và gia đình nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể.

Đội ngũ biên soạn: Nhà Thuốc Tuệ An